അമേരിക്കയില്‍ വച്ച് സ്വാമിജി പറഞ്ഞുകൊടുത്ത ഒരു സ്വതന്ത്ര വിവര്‍ത്തനം.
ഒന്നാമധ്യായം
- ഭക്തി ഈശ്വരനോടുള്ള പരമപ്രേമമത്രേ.
- അതു പ്രേമമാമൃതമാണ്.
- ഇതു ലഭിച്ച മനുഷ്യന്‍ സിദ്ധനും അമൃതനും നിത്യതൃപ്തനുമാകുന്നു.
- ഈ ഭക്തി ലഭിക്കുന്ന മനുഷ്യനു പിന്നീടു കാംക്ഷയില്ല. ഒന്നിലും അസൂയയില്ല. കഴമ്പില്ലാത്ത കാര്യങ്ങളില്‍ അഭിരുചിയില്ല.
- ഇതറിഞ്ഞു മനുഷ്യന്‍ ആത്മാനന്ദനിര്‍ഭരനും പ്രശാന്തനുമാകുന്നു. ഈശ്വരനില്‍മാത്രം രമിക്കയും ചെയ്യുന്നു.
- അതു കാമപുരണത്തിനുപയോഗപ്പെടുത്താവതല്ല. എന്തെന്നാല്‍ അത് സ്വയം സകലകാമങ്ങളുടെയും നിരോധനമത്രേ.
- സന്ന്യാസമെന്നത് ലൌകികവും വൈദികവുമായ ആരാധനാരീതികളെ ഉപേക്ഷിക്കലാണ്.
- ഈശ്വരന്നായി തികച്ചും ആത്മാര്‍പ്പണം ചെയ്തവനാണ് ഭക്തസന്ന്യാസി. പ്രേമത്തിനെതിരായതെന്തും അയാള്‍ തിരസ്കരിക്കുന്നു.
- മറ്റുസകല ആശ്രയങ്ങളേയും തള്ളി അയാള്‍ ഈശ്വരനെ ആശ്രയിക്കുന്നു.
- ജീവിതദാര്‍ഢ്യം വരാത്തിടത്തോളം ശാസ്ത്രത്തെ അനുസരിക്കണം.
- അല്ലാഞ്ഞാല്‍, സ്വാതന്ത്യ്രത്തിന്റെ പേരില്‍ തിന്മ ചെയ്തേക്കാമെന്ന അപകടമുണ്ട്.
- പ്രേമം രൂഢമൂലമാകുമ്പോള്‍, ജീവസന്ധാരണത്തിനു വേണ്ടതില്‍ക്കവിഞ്ഞുള്ള ലൌകികവ്യാപാരങ്ങള്‍പോലും ഉപേക്ഷിക്കപ്പെടുന്നു.
- ഭക്തിക്കു പല നിര്‍വ്വചനങ്ങളും ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. എന്നാല്‍ നാരദന്‍ ഭക്തിക്കു നല്‍കിയ ലക്ഷണങ്ങളിവയാണ്. വിചാരങ്ങളും വാക്കുകളും കര്‍മ്മങ്ങളും സമ്പൂര്‍ണ്ണം ഈശ്വരാര്‍പ്പിതമാകയും ഈശ്വരനെപ്പറ്റിയുള്ള അത്യല്‍പ്പവിസ്മരണത്തിലും പരമവ്യാകുലത ഉണ്ടാകയും ചെയ്യുമ്പോള്‍ ഭക്തി ഉണ്ടായിത്തുടങ്ങി എന്നു പറയാം.
- ഗോപിമാര്‍ക്കുണ്ടായിരുന്നതുപോലെ.
- എന്തെന്നാല്‍, അവര്‍ ഈശ്വരനെ പ്രിയതമനായി ആരാധിച്ചെങ്കിലും ഒരിക്കലും അവിടുത്തെ ഐശ്വരസ്വരൂപം വിസ്മരിച്ചില്ല.
- അല്ലായിരുന്നെങ്കില്‍ അതു ചാരിത്രഭംഗമെന്ന പാപമായേനെ.
- ഇതു പ്രേമത്തിന്റെ പരമോല്‍കൃഷ്ടഭാവമാണ്. എന്തെന്നാല്‍ ഇവിടെ എല്ലാ മാനുഷികപ്രേമബന്ധങ്ങളിലും കാണാറുള്ള പ്രതിപ്രതീക്ഷ ലേശവുമില്ല.
രണ്ടാമദ്ധ്യായം
- ഭക്തി കര്‍മ്മത്തെക്കാളും ജ്ഞാനത്തെക്കാളും (രാജ)യോഗത്തെക്കാളും ശ്രേഷ്ഠമാണ്. എന്തെന്നാല്‍ ഭക്തിതന്നെ അതിന്റെ ഫലം (ലക്ഷ്യം) കാരണം ഭക്തി (ഒരേ സമയം) മാര്‍ഗ്ഗവും ലക്ഷ്യവും രണ്ടുമാകുന്നു.
- ഭക്ഷണത്തെ അറിഞ്ഞിട്ടോ കണ്ടിട്ടോ ഒരുവനു വിശപ്പു ശമിപ്പിക്കാന്‍ കഴിയാത്തതുപോലെ ഈശ്വരനെപ്പറ്റിയ അറിവുകൊണ്ടോ അഥവാ ഈശ്വരദര്‍ശനംകൊണ്ടുതന്നെയോ, ഭക്തി ആവിര്‍ഭവിക്കാത്തിടത്തോളം, ഒരുവന് ഉപശമമുണ്ടാകുന്നില്ല. അതിനാല്‍ ഭക്തിയത്രേ പരമോന്നതമായ കാര്യം.
മൂന്നാമദ്ധ്യായം
ആചാര്യന്മാര്‍ ഭക്തിയെപ്പറ്റി ഇപ്രകാരം പറഞ്ഞിരിക്കുന്നു:
- ഈ ഭക്തി വേണ്ടവന്‍ ഇന്ദ്രിയഭോഗങ്ങളും ജനസംഗംതന്നെയും വെടിയണം.
- രാപകല്‍ അയാള്‍ മറ്റൊന്നിനെപ്പറ്റിയും ചിന്തിക്കാതെ ഭക്തിചിന്തയില്‍ത്തന്നെ മുഴുകിയിരിക്കണം.
- ഈശ്വരനെപ്പറ്റി പാടുകയോ പറയുകയോ ചെയ്യുന്നിടത്തു ഭക്തന്‍ പോകണം.
- ഭക്തിയുടെ മുഖ്യഹേതു ഒരു മഹാത്മാവിന്റെ കൃപയാണ്.
- മഹാത്മാവിന്റെ സമ്പര്‍ക്കം ദുര്‍ലഭമാണ്.ആത്മമോക്ഷം നിസ്സംശയം അരുളുന്നതുമാണ്.
- ഈശ്വരകൃപകൊണ്ടാണ് അത്തരം ഗുരുക്കന്മാരെ ലഭിക്കുന്നത്.
- ഈശ്വരനും ഈശ്വരജനങ്ങളും തമ്മില്‍ ഭേദമില്ല.
- അതിനാല്‍ അതു (മഹത്സംഗം) തന്നെ തേടിക്കൊള്‍ക.
- ദുഃസംഗം എല്ലായ്പ്പോഴും ത്യജിക്കേണ്ടതാണ്.
- എന്തുകൊണ്ടെന്നാല്‍ അത്, കാമം, ക്രോധം, മോഹം, ലക്ഷ്യവിസ്മൃതി, ബുദ്ധി(ഇച്ഛാശക്തി)നാശം, സര്‍വ്വനാശം ഇവയിലേക്ക് നയിക്കുന്നു.
- ഈ വിക്ഷേപങ്ങള്‍ പ്രാരംഭത്തില്‍ ചെറുതരംഗങ്ങളായിരിക്കാം. എന്നാല്‍ ദുഃസംഗം അവയെ ഒടുവില്‍ സമുദ്രസമാനം വിജ്രംഭിപ്പിക്കും.
- ആരാണ് മായയെ തരണം ചെയ്യുന്നത്? സംഗമെല്ലാം ത്യജിക്കുന്നവന്‍, മഹാനുഭവന്മാരെ സേവിക്കുന്നവന്‍, ഏകാന്തതയില്‍ വസിക്കുന്നവന്‍, ലോകബന്ധനങ്ങളൊക്കെ ഛേദിക്കുന്നവന്‍ ത്രിഗുണങ്ങളെ അതിക്രമിക്കുന്നവന്‍, ജീവസന്ധാരണത്തിനുകൂടി ഈശ്വരനെമാത്രം ആശ്രയിക്കുന്നവന്‍.
- കര്‍മ്മഫലം ത്യജിക്കുന്നവന്‍, സകലകര്‍മ്മങ്ങളേയും സന്ന്യസിക്കുന്നവന്‍, സുഖദുഃഖദ്വന്ദ്വങ്ങളെ വെടിയുന്നവന്‍, വേദങ്ങളെയും സന്ന്യസിച്ച് ഈശ്വരനില്‍ അവിച്ഛിന്നമായ ആ അനുരാഗം സമ്പാദിക്കുന്നവന്‍.
- അവന്‍ ഈ സരിത്തിനെ തരണം ചെയ്യുന്നു. തരണം ചെയ്യാന്‍ മറ്റുള്ളവരെ സഹായിക്കയും ചെയ്യുന്നു.
നാലാമദ്ധ്യായം
- പ്രേമസ്വരൂപം അനിര്‍വ്വചനീയമത്രേ.
- താന്‍ ആസ്വദിക്കുന്നതു പറഞ്ഞറിയിക്കാന്‍ മൂകനായ മനുഷ്യനു സാധിക്കുന്നില്ല. എന്നാല്‍ ചേഷ്ടകള്‍ അയാളുടെ അനുഭവത്തെ വെളിവാക്കുന്നു. അതുപോലെ, ഈ പ്രേമത്തെ വാക്കുകള്‍കൊണ്ടു പറഞ്ഞറിയിക്കുവാന്‍ മനുഷ്യനു കഴിയുന്നില്ല. എന്നാല്‍, അയാളുടെ ചേഷ്ടകള്‍ അതു വെളിവാക്കുന്നു.
- ചുരുക്കം ചില വ്യക്തികളില്‍ അതു പ്രകാശിതമാകുന്നു.
- പ്രേമം ഗുണരഹിതവും കാമനാരഹിതവും പ്രതിക്ഷണവര്‍ദ്ധമാനവും അവിച്ഛിന്നവും സൂക്ഷ്മതമവും അനുഭവരൂപവുമാണ്.
- ഈ പ്രേമം കൈവന്നവന്‍ എല്ലായിടത്തും അതുതന്നെ കാണുന്നു,അതുതന്നെ കേള്‍ക്കുന്നു. അതുതന്നെ പറയുന്നു. അതുതന്നെ വിചാരിക്കുന്നു.
- ഗുണങ്ങളുടേയും (ഭക്തന്റെ മാനസിക)അവസ്ഥകളുടേയും ഭേദമനുസരിച്ച് ഈ പ്രേമം പലവിധത്തില്‍ പ്രകടമാകുന്നു.
- ത്രിഗുണങ്ങള്‍-തമസ്സ് (മന്ദത, ജാഡ്യം), രജസ്സ്-അസ്വസ്ഥത, കര്‍മ്മോന്മുഖത), സത്ത്വം (ശാന്തത, നൈര്‍മ്മല്യം). അവസ്ഥകള്‍-ആര്‍ത്തന്‍ (ദുഃഖി), അര്‍ത്ഥാര്‍ത്ഥി (എന്തെങ്കിലും വേണ്ടവന്‍), ജിജ്ഞാസു (സത്യാന്വേഷി), ജ്ഞാനി (അറിഞ്ഞവന്‍) ഇവയാകുന്നു.
- ഇവയില്‍ പിമ്പുള്ളവ മുമ്പുള്ളവയെക്കാള്‍ ശ്രേഷ്ഠതരമത്രേ.
- ഭക്തിയാണ് ഏറ്റവും എളുപ്പമായ ആരാധനാമാര്‍ഗ്ഗം.
- അതിന്റെ പ്രമാണം അതുതന്നെ. അതിനു മറ്റു പ്രമാണം വേണ്ടതില്ല.
- അതു ശാന്തിസ്വരൂപവും പരമാനന്ദസ്വരൂപവുമാണ്.
- ഭക്തി ആരെയും-സാമാന്യജനങ്ങളുടെ ആരാധനാരീതികളുള്‍പ്പെടെ-ഒന്നിനെയും ദ്രോഹിക്കാനുദ്ദേശിക്കുന്നില്ല.
- കാമം, നിരീശ്വരവാദം, സ്വന്തശത്രുക്കള്‍ ഇവയെക്കുറിച്ചുള്ള കഥയേ കേള്‍ക്കരുത്.
- അഭിമാനം, ഡംഭ് മുതലായവ വെടിയണം.
- ഈ വികാരങ്ങളെ നിയന്ത്രിക്കാനാവില്ലെങ്കില്‍, അവയെ ഈശ്വരനിലാക്കുക. നിങ്ങളുടെ സകലകര്‍മ്മങ്ങളും അവിടേയ്ക്കര്‍പ്പിക്കുകയും ചെയ്യുക.
- പ്രേമം, പ്രേമി, പ്രേഷ്ഠന്‍ എന്നീ ത്രയത്വത്തെ ലയിപ്പിച്ച് ഈശ്വരന്റെ നിത്യദാസനോ നിത്യകാന്തയോ ആയി അവിടുത്തെ ഉപാസിക്കുക. ഈശ്വരനില്‍ പ്രേമാര്‍പ്പണം ചെയ്യുക.
അഞ്ചാമദ്ധ്യായം
- ഈശ്വരനില്‍ ഏകാന്തമായ ഭക്തിയാണ് ഏറ്റവും ഉല്‍കൃഷ്ടം.
- അത്തരം ഭക്തന്മാര്‍ ഈശ്വരനെപ്പറ്റി പറയുമ്പോള്‍ അവരുടെ തൊണ്ടയിടറുന്നു. അവര്‍ ചിരിക്കുകയും കരയുകയും ചെയ്യുന്നു. അവരാണ് തീര്‍ത്ഥങ്ങളെ തീര്‍ത്ഥീകരിക്കുന്നത്. അവര്‍ കര്‍മ്മങ്ങളെ സല്‍ക്കര്‍മ്മങ്ങളാക്കുന്നു. ശാസ്ത്രങ്ങളെ സച്ഛാസ്ത്രങ്ങളാക്കുന്നു. എന്തെന്നാല്‍ അവര്‍ ഈശ്വരനിര്‍ഭരരാണ്.
- ഒരുവന് ഈശ്വരനെമാത്രം പ്രേമിക്കുമ്പോള്‍ അയാളുടെ പിതൃക്കള്‍ മോദിക്കുന്നു, ദേവന്മാര്‍ നൃത്തം ചെയ്യുന്നു, ഭൂമി സനാഥയുമാകുന്നു.
- അത്തരം ഭക്തന്മാര്‍ക്ക് ജാതി-ലിംഗ-വിദ്യാ-രൂപ-കുല-ധനഭേദമില്ല.
- എന്തെന്നാല്‍, അവരെല്ലാവരും ഈശ്വരന്റെ ആളുകളാണ്.
- വാദങ്ങള്‍ വര്‍ജ്ജിക്കണം.
- എന്തെന്നാല്‍ അവയ്ക്കൊരവസാനമില്ല. അവ ഒരു നിയതഫലത്തില്‍ എത്തിക്കുന്നുമില്ല.
- ഈ ഭക്തിയെ പ്രതിപാദിക്കുന്ന ശാസ്ത്രങ്ങള്‍ വായിക്കണം. വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുന്ന കര്‍മ്മങ്ങളനുഷ്ഠിക്കണം.
- സുഖദുഃഖങ്ങളേയും ലാഭനഷ്ടങ്ങളെയും ഉളവാക്കുന്ന എല്ലാ ആഗ്രഹങ്ങളേയും ഉപേക്ഷിച്ച്, ദിവാനിശം ഈശ്വരനെ ഭജിക്കണം. ഒരു നിമിഷവും വ്യര്‍ത്ഥമാക്കരുത്.
- അഹിംസ, സത്യം, ശൌചം, ദയ ഈശ്വരവിശ്വാസം ഇവ നിത്യം പാലിക്കേണ്ടതാണ്.
- മറ്റു സകലചിന്തകളും വെടിഞ്ഞ്, സര്‍വ്വഭാവേന അഹോരാത്രം ഭഗവാനെത്തന്നെ ഭജിക്കണം. ഇങ്ങനെ രാപകല്‍ ഭജിക്കപ്പെടുമ്പോള്‍, അവിടുന്നു സ്വയം ആവിര്‍ഭവിച്ച് ഭക്തന്മാര്‍ക്ക് (താന്‍ ഉണ്ടെന്നുള്ള) അനുഭവത്തെ നല്‍കുന്നു.
- ഭൂത-വര്‍ത്തമാന-ഭാവികളില്‍ ഭക്തിയത്രേ ഏറ്റവും ശ്രേഷ്ഠം. ഇപ്രകാരം പുരാതനാചാര്യന്മാരെ അനുസരിച്ചു ജനജല്‍പ്പനിര്‍ഭയരായി, ഭക്തിസിദ്ധാന്തം ഉപദേശിക്കുവാന്‍ നാം ധൈര്യപ്പെട്ടു.