മനോജയമില്ലാത്തതുകൊണ്ടാണു ദുഃഖമുണ്ടാകുന്നത് (98)

സ്വാമി വിവേകാനന്ദന്‍ 2. സമാധിഭാവനാര്‍ത്ഥഃ ക്ലേശതനൂകരണാര്‍ത്ഥശ്ച. (സഃ) അത് (ക്രിയായോഗം), സമാധിഭാവനാര്‍ഥഃ ച മേല്പറഞ്ഞ സമാധിയെ ഉണ്ടാക്കുവാനും, ക്ലേശതനൂകരണാര്‍ഥഃ ക്ലേശങ്ങളെ കുറച്ചുവരികയോ അവയുടെ കാര്യത്തെ തടഞ്ഞു നിര്‍ത്തുകയോ ചെയ്യുവാനും ആകുന്നു. (ഇത്) സമാധി പരിശീലിക്കാനും...

സാരവത്തായതു ഗ്രഹിക്കുക, അതാണു ജ്ഞാനാഭ്യാസരഹസ്യം (97)

സ്വാമി വിവേകാനന്ദന്‍ 1. തപഃസ്വാധ്യായേശ്വരപ്രണിധാനാനി ക്രിയായോഗഃ. തപഃ തപസ്സ്, (ബ്രഹ്മചര്യം, സത്യം, മൗനം, സ്വധര്‍മ്മാനുഷ്ഠാനം, ശീതോഷ്ണാദിസഹനം, മിതാഹാരവിഹാരാദികള്‍): സ്വാധ്യായഃ സ്വാധ്യായം, (പ്രണവം ശ്രീരുദ്രം പുരുഷസൂക്തം മുതലായ മന്ത്രങ്ങളുടെ ജപമോ, ഉപനിഷത്, സൂതസംഹിത, ഗീത...

സനാതനമായ ആത്മവസ്തു അമൃതവും അവ്യയവുമാകുന്നു (96)

സ്വാമി വിവേകാനന്ദന്‍ 51. തസ്യാപി നിരോധേ സര്‍വനിരോധാ – ന്നിര്‍ബീജഃ സമാധിഃ. തസ്യ അപി = (അഭ്യാസദാര്‍ഢ്യംകൊണ്ട്), അതിന്റെ (സംപ്രജ്ഞാതത്തിന്റെ)യും, നിരോധേ = നിരോധത്തോടുകൂടി, സര്‍വ നിരോധാത് = എല്ലാ ചിത്തവൃത്തികളും അവയുടെ കാരണത്തില്‍ ഒതുങ്ങുകയാല്‍: നിര്‍ബീജഃ...

ചിത്തൈകാഗ്രതയ്ക്കുള്ള പ്രതിബന്ധങ്ങള്‍ (95)

സ്വാമി വിവേകാനന്ദന്‍ 50. തജ്ജഃ സംസ്‌കാരോിന്യസംസ്‌കാരപ്രതിബന്ധീ. തജ്ജഃ= അതില്‍ (നിര്‍വിചാരസമാധിപ്രജ്ഞയില്‍) നിന്നുണ്ടായ, സംസ്‌കാരഃ = സംസ്‌കാരം, അന്യസംസ്‌കാരപ്രതിബന്ധീ = വ്യുത്ഥാനത്തില്‍നിന്നുണ്ടായ സംസ്‌കാരത്തെ തടയുന്നു. ഈ സമാധിയില്‍നിന്നുണ്ടായ സംസ്‌കാരം മറ്റു...

സമാധി പ്രജ്ഞയുടെ നിശ്ശേഷവിഷയവും അതീന്ദ്രിയവുമാകുന്നു (94)

സ്വാമി വിവേകാനന്ദന്‍ 44. ഏതയൈവസവിചാരാ നിര്‍വിചാരാ ച സൂക്ഷ്മവിഷയാ വ്യാഖ്യാതാ. ഏതയാ ഏവ = ഇതിനാല്‍ത്തന്നെ (മേല്‍ സര്‍വിതര്‍ക്ക സമാധികളെ വിവരിച്ചപ്രകാരംതന്നെ), സൂക്ഷ്മവിഷയാ = സൂക്ഷ്മ തത്ത്വങ്ങളെ വിഷയീകരിക്കുന്ന (തന്മാത്രകള്‍, ഇന്ദ്രിയങ്ങള്‍, അന്തഃകരണം മുതലായവയെ...

നിര്‍വിതര്‍ക്ക സമാധി (93)

സ്വാമി വിവേകാനന്ദന്‍ 42. തത്ര ശബ്ദാര്‍ത്ഥജ്ഞാനവികല്‌പൈഃ സങ്കീര്‍ണ്ണാ സവിതര്‍ക്കാ സമാപത്തിഃ തത്ര = ആ സമാപത്തികളില്‍, ശബ്ദാര്‍ത്ഥജ്ഞാനവി കലൈ്പഃ = ശബ്ദം അര്‍ത്ഥം ജ്ഞാനം എന്നീ വികല്പങ്ങളെക്കൊണ്ട്, സങ്കീര്‍ണ്ണാ = മിശ്രമായ, സമാപത്തിഃ = സമാപത്തി, സവിതര്‍ക്കാ =...
Page 62 of 78
1 60 61 62 63 64 78